MHA - Türkiye, ortak düşmanlarla mücadele edilmesi için Katar ile imzalanan savunma anlaşması kapsamında bu ülkede askeri üs kuracak. İki ülke arasında 2014'te imzalanan ve TBMM'de Haziran ayında onaylanan anlaşma kapsamında kurulan askeri üs, ABD'nin Orta Doğu'ya ilgisinin azaldığı bir dönemde iki ülke arasındaki işbirliğinin güçlendiğini gösteriyor. Üs Türkiye'nin Orta Doğu'daki ilk askeri üssü olacak.
Türkiye ve Katar, Orta Doğu'da benzer politikalar izleyerek Mısır'da'da Müslüman Kardeşleri, Suriye'de Cumhurbaşkanı Beşşar Esad'ı devirmeye çalışan isyancıları desteklemiş, İran'ın bölgede artan nüfuzun endişe yarattığını dile getirmişlerdi.
Ajansımıza röportaj veren Amerika'nın Georgetown Üniversitesi'nin Ortadoğu uzmanı Şirin Hanter bu bağlamdaki sorularımızı yanıtladı:
- Türkiye'nin Katar'da kurmasını düşündüğü askeri üssün ABD'nin Asya'ya Dönüş(Pivot to Asia) stratejisine bağlı mıdır? Ayrıca, ABD'nin, Fars Körfezi'ndeki yandaşlarının bölgede daha fazla rol üstlenmesine meylli olduğu düşüncesi doğruysa bu iddianın İran'ın Ortadoğu'daki etkisi ne olacaktır?
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ortadoğu'da daha fazla söz sahibi olma isteğidiği için Türkiye Katar'da askeri üs kurmayı amaçlamıştır. Türkiye'nin bölgeki politikaları, etnik gruplara yönelmeden yola çıkarak, İran ve Şii karşıtı politikalar niteliğini kazanmıştır.
Bu konu, Amerika'nın Asya'ya Dönüş politikasıyla tam olarak örtüşmektedir. Gerçi, NATO üyesi olan Türkiye'nin bölgedeki hareketliliği ABD'nin Fars Körfezi'nde direkt olarak müdahil olma konumunu hafifletecektir.
İran'ı kontrol etmenin yanısıara Şii Irak'ın gücünü kontrol etmeyi güden Türkiye, Katar'da üs kurmaya yönelmiştir.
- Pakistan Başbakanı Nevaz Şerif Tahran ve Riyad arasında arabulucuk yapma girişimde bulunmuştur. Türkiye ve Umman gibi ülkeleri Pakistan ile kıyaslarsak sizce bu ülke(Pakistan) söz konusu krizde daha etkin konumda olabiecek mıdır?
Suudi Arabistan ile eskiye dayanan ilişkileri olan Pakistan'ın bu alanda daha nüfuzu ve söz sahibi olabilecek bir konumdadır. Buna karşın Türkiye ve Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler gün gittikçe yükseltimektedir. Buna karşın Umman hiçbir zaman Suudi Arabistan ile yakın ilişkisi olmamıştır. Sonuçta İran ve Suudi Arabistan arasındaki krizin hafifletmesinde Pakistan'ın etkisi yüksektir. Fakat İran ve Suudi Arabistan arasındaki gerginliğin son bulması bu iki ülkenin kararına bağlıdır.
- İran'a yönelik krizin yükseltmesindeki Suudi Arabistan'ın amacı ne olabilir? Bölge kapsamında artan güç dengelemesi İran lehine değil mıdır?
Suudi Arabistan, İran'ın, ABD ve Avrupa arasındaki ilişkilerinin iyileşmesini önlemek çabasındadır ve buna yönelik batı politikalarına tes düşen eylemlerde bulunarak İran'ı tahrik etmesini ve neticede İran'ı Amerika ile askeri bazda karşı karşıya getirmeyi çalışmaktadır.
M.M
yorumunuz